مصاحبه با معاون مرکز رشد فناوری سلامت دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران
به مناسبت هفته پژوهش و با هدف معرفی دستاوردها، چالشها و چشماندازهای نوآوری در حوزه سلامت، گفتوگویی اختصاصی با دکتر آرزو راستی معاون مرکز رشد فناوری سلامت دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام دادیم؛ مصاحبهای که در آن از تاریخچه شکلگیری مرکز، اهداف، دستاوردهای علمی و فناورانه، چالشهای پیشرو و راهکارهای توسعه فناوری سلامت سخن گفته شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر راستی در جریان مصاحبه به پرسشهای مطرحشده اینگونه پاسخ داد:
مرکز رشد فناوری سلامت شعبه دانشکده پرستاری و مامایی چگونه آغاز به کار کرد؟
مرکز رشد فناوری سلامت شعبه دانشکده پرستاری و مامایی در سال ۱۳۹۹ با عقد تفاهمنامه همکاری به عنوان یکی از شعبههای مرکز رشد فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. این مرکز با هدف فراهمسازی فضای مناسب برای استقرار هستههای فناور متشکل از استادان، دانشجویان و دانشآموختگان علاقهمند به تشکیل استارتاپهای حوزه سلامت ایجاد شد و سعی دارد که مسیر تبدیل ایده به محصول و راهاندازی کسبوکارهای نوآورانه را هموار نماید.
اهداف اصلی این مرکز چیست؟
اهم اهداف مرکز،جذب و تبدیل ایدهها و نوآوریها به محصول و خلق ثروت، حمایت از خلاقیت نیروهای محقق در بخشهای تخصصی دانشکده، توسعه ارتباطات برونسازمانی برای جذب گرنت و معرفی محصولات، و توانمندسازی دانشجویان و دانشآموختگان برای ورود به فضای کسبوکار است.
آیا تاکنون موفق به ثبت اختراع یا انتشار مقالات علمی مرتبط شدهاید؟
دو مورد ثبت اختراع از محصولات فناورانه هسته توسعه سلامت باروری پارس انجام شده است؛ یکی از این محصولات مراحل کارآزمایی بالینی را پشت سر گذاشته و دیگری در قالب مطالعه پایلوت بالینی بررسی شده است.
مهمترین دستاوردهای علمی یا فناورانه مرکز تاکنون چه بوده است؟این مرکز در مسیر فعالیتهای خود دستاوردهای قابل توجهی داشته اما از جمله دستاوردهای مهم، میتوان به عقد تفاهمنامه همکاری با مرکز رشد فناوری سلامت دانشگاه و اخذ مجوز استقرار سه هسته فناور، دریافت مجوزهای وزارت بهداشت از جمله سیب سلامت برای یکی از محصولات اشاره کرد همچنین اخذ گرنتهای فناوری در حوزه توسعه محصول و ایده ی فناورانه در حوزه ی هوش مصنوعی برای مراقبت از بیماران مبتلا به سکته مغزی، برگزاری نخستین رویداد ملی کارآفرینی و فناوری سالمندی و توانبخشی بیماریهای مزمن با مشارکت چند دانشکده و نهادهای فنی و سرمایه گذار، کسب مقامهای برتر در همان رویداد، پیشنهاد و عقد تفاهمنامه همکاری در حوزه هوش مصنوعی با پژوهشگاه فضای مجازی دانشگاه شهید بهشتی از دیگر دستاوردهای مهم این مرکز بوده است.
چه چالشهایی در مسیر توسعه مرکز وجود داشته است؟
چالشهای اصلی مرکز رشد در چند محور قابل بیان است. نخست آنکه بسیاری از استادان و دانشجویان هنوز با فرایند کارآفرینی و مسیر تبدیل ایده به محصول آشنایی کامل ندارند و همین امر مانع شکلگیری فعالیتهای فناورانه میشود. از سوی دیگر، ضعف پژوهشهای کاربردی در پاسخگویی به نیازهای اجتماعی و تمرکز دانشجویان بر ثبت اختراع صرفاً برای عضویت در استعدادهای درخشان، بدون ورود به مرحله تجاریسازی، از مشکلات جدی محسوب میشود.
طولانی بودن روند اخذ گرنتهای فناوری و کمبود بودجه پیشبذری برای تولید نمونه اولیه نیز موانع دیگری هستند که مسیر توسعه را دشوار کردهاند. علاوه بر این، فروش دانش فنی، بازاریابی و تجاریسازی محصولات تولید شده با چالشهای جدی روبهروست و در حوزه یک دانشجویی نبود استراتژیهای مشخص برای توسعه فناوری، بهویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی و مشکلات اجرایی شیوهنامه پایاننامههای محصولمحور نیز این مشکلات را دوچندان کرده است.
برای رفع این موانع چه راهکارهایی اندیشیده شده است؟راهکارهایی همچون بازنگری شیوهنامه پایاننامههای محصولمحور، فرهنگسازی برای پژوهشهای نافع و مسأله محور مبتنی بر فناوری، برگزاری کارگاههای توانمندسازی در حوزه کارآفرینی و تدوین نقشه راه فناوری دانشکده با بهرهگیری از نظرات متخصصان در دستور کار قرار گرفته است.
در تعامل با صنعت، بزرگترین محدودیتها کدامند؟
نبود ارتباطات نهادی و ساختاری با صنعت و سایر دانشگاهها و همچنین فقدان اکوسیستم کارآفرینی مبتنی بر نوآوری و فناوری از بزرگترین محدودیتها محسوب میشوند.
چگونه پایاننامهها و تحقیقات دانشجویی به محصول واقعی تبدیل میشوند؟چنانچه پژوهشها از ابتدا بر اساس نیاز ذینفعان طراحی شوند و تعامل با آنان در تمام مراحل حفظ شود، میتوانند به تولید خدمات و محصولات سودمند منجر شوند و در ارتقای شاخصهای سلامت جامعه نقشآفرین باشند.
جایگاه فناوریهای نوین مانند اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی در پروژههای مرکز چیست؟در حال حاضر دو هسته فناور فعال در حوزه هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء وجود دارد که با بهرهگیری از متخصصان باتجربه، پروژههایی را در نظام سلامت طراحی و اجرا کردهاند.
کدام حوزههای سلامت بیشترین ظرفیت برای نوآوری فناورانه دارند؟
حوزههای سلامت که بیشترین ظرفیت برای نوآوری فناورانه دارند، عمدتاً در بخشهای پیشگیری و مراقبت تعریف میشوند. این بخشها به دلیل گستردگی مخاطبان و نیازهای روزافزون جامعه، زمینهای بسیار مناسب برای توسعه فناوریهای نوین فراهم میکنند. در اولویتهای ملی همچون جوانی جمعیت و سالمندی، ظرفیتهای قابل توجهی وجود دارد؛ چرا که این دو حوزه مستقیماً با چالشهای اجتماعی و نظام سلامت کشور در ارتباط هستند. نوآوری در این زمینهها میتواند به ارتقای کیفیت خدمات، کاهش هزینههای درمانی و افزایش سطح سلامت عمومی جامعه منجر شود.
چه پیشنهادی برای دانشجویان علاقهمند به فناوری سلامت دارید؟
دانشجویان علاقهمند به حوزه فناوری سلامت باید مسیر تبدیل ایده به محصول را بهطور کامل بیاموزند و آن را در فعالیتهای علمی و عملی خود به کار گیرند. لازم است با فناوریهای نوین همچون هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و واقعیت افزوده آشنا شوند و توانایی استفاده از این ابزارها را در طراحی راهکارهای نوآورانه توسعه دهند. همچنین باید مهارت تشکیل و مدیریت استارتاپهای سلامتمحور را کسب کنند تا بتوانند ایدههای خود را به کسبوکارهای پایدار تبدیل نمایند. حضور فعال در رویدادهای ایدهپردازی و کارآفرینی نیز اهمیت زیادی دارد، زیرا دانشجویان در این فضاها تجربه عملی به دست میآورند و میتوانند شبکه ارتباطی خود را گسترش دهند.
ارسال نظر