|
معرفی گروه پرستاری مراقبت های ویژه
پرستاري مراقبتهاي ويژه يكي از نيازهاي رو به افزايش جامعه در حال پيشرفت ايران است. توسعه فناوري از يكسو و پيدايش مشكلات نوپديد سلامت، افزايش سوانح و بلاياي طبيعي و شيوع بيماريهاي حاد و بيماران بدحال از سوي ديگر، نياز به توسعه بخشهاي مراقبت ويژه و خدمات مراقبتي در اين بخشها را روزافزون ميكند. با توجه به نقش بيبديل پرستار مراقبت ويژه در اعاده سلامتي بيماران بدحال و نياز به خدمات تخصصي و عالمانه پرستاري مراقبت ويژه، مقطع كارشناسي ارشد پرستاري مراقبتهاي ويژه با هدف تامين مراقبت تخصصي و باكيفيت مطلوب از مددجويان ضرورت دارد.
با توجه به لزوم بازنگري برنامهها پس از گذشت چهار تا شش سال از اجراي برنامه، تغييرات عمده در فناوري و تجهيزات پزشكي و تصميم سياستگزاران اصلي مرتبط با برنامههاي آموزشي، ماموريت بازنگري آموزشي رشته ارشد ناپيوسته پرستاري مراقبت ويژه به دانشگاه علوم پزشكي اصفهان واگذار شد. در نشست تيرماه سال 1396 كه با حضور بيش از 30 نماينده از دانشكدههاي پرستاري كشور اجرا شد، برنامه آموزشي بازنگري شده دوره كارشناسي ارشد پرستاري مراقبتهاي ويژه نهايي شد.
تاريخچه و سير تكاملي دوره در جهان و ايران
در دو دهه اخير در برخي دانشگاههاي معتبر دنيا از جمله، James cook university، Nottingham، Stanford، John Hopkins توجه ويژهاي به راهاندازي دورههاي آموزشي دانشگاهي براي پرستاران باليني شده است. حاصل اين امر ايجاد رشتههايي چون پرستاري پيشرفته، پرستاري مراقبتهاي ويژه و زيرشاخههاي پرستاري مراقبتهاي بيماريهاي قلب و عروق، ريه، كليه و ديگر رشتههاي مشابه است.
در ايران نيز به دنبال نياز به مراقبتهاي ويژه در سه دهه اخير توجه خاصي به اين امر شده است و به تبع آن همزمان با تاسيس بخشهاي مراقبت ويژه دورههايي در اين خصوص در برخي از مراكز تشكيل شده است. از سال 1368، دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي ايران، برنامههاي شش ماهه پرستاري مراقبت ويژه برگزار نمود. در حال حاضر نيز در برخي مراكز آموزشي دورههاي شش ماهه تخصصي مراقبتهاي ويژه CCU، ICU و دياليز برگزار ميشود. از سال 1387 اولين دوره كارشناسي ارشد ناپيوسته پرستاري مراقبتهاي ويژه در دانشكده پرستاري بر اساس مجوز وزارت متبوع راه اندازي شد.
جايگاه شغلي دانش آموختگان
1. بخشهاي مراقبت ويژه بيمارستانها شامل انواع آيسييو، سيسييو، همودياليز، اورژانس، اتاق بهبودي و بخش پيوند
2. مراكز مراقبتهاي تسكيني حاد
3. پژوهشكدهها و مراكز تحقيقات و شركتهاي دانش بنيان، مراكز رشد و فناوري
4. ساير عرصههاي نيازمند به مراقبت پرستاري ويژه
5. ارائه مراقبتهاي ويژه در قالب مراقبت در منزل
فلسفه (ارزش ها و باورها)
رشته پرستاری ویژه به ارزشهاي زير پایبند و متعهد است:
· انسان به عنوان جانشين خدا داراي كرامت، قداست، حرمت و منزلت والايي بوده و از حقوق همه جانبه حتي در شرايط حاد بيماري برخوردار است.
· اعتقاد به مرجعيت علمي و تلاش در جهت دستيابي به بالاترين كيفيت مراقبتي مبتني بر دانش و خردورزي در پرستاري مراقبتهاي ويژه از ارزشهاي نهادينه در پرستاري است.
· حق دريافت خدمات با كيفيت مراقبتهاي ويژه، دريافت آموزشهاي لازم و مشاركت در تصميم گيريهاي مربوط به مراقبتهاي پرستاري و درمانهاي پزشكي در بخش هاي مراقبت ويژه از حقوق اصلي مددجو است.
· پرستار كه از سويي با سلامت انسان به عنوان موجودي چندبعدي با همه ويژگيهاي جسمي، رواني، اجتماعي و اخلاقي سروكار دارد و از سوي ديگر بر اساس نظام ارزشهاي اسلامي حاكم بر جامعه ملزم به رعايت حقوق انسان ها و برقراري عدالت اجتماعي است، بايد از طريق خدمترساني مناسب پرستاري و انجام مراقبتهاي پرستاري به بيماران بدحال در تحقق ارزشها و باورهاي فوق تلاش نمايد.
دورنما (چشم انداز و آينده شغلي)
رشته كارشناسي ارشد پرستاري مراقبتهاي ويژه در 10 سال آينده در كشور، با كاربست استانداردهاي جهاني، افزايش به كار گيري تدابير مديريتي، آموزشي و پژوهشي در مراقبتهاي ويژه پرستاري و به حداقل رساندن مرگ و مير بيماران بدحال به سطح مراقبتي كشورهاي برتر منطقه دست خواهد يافت.
همچنين دانشآموختگان رشته کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت ویژه، با بهرهگیری از دانش روز جهانی و کاربست استانداردهای مراقبت بینالمللی موجبات ارتقاء فرایندهای مراقبتی و مدیریتی در بخشهای مراقبت ویژه کشور را فراهم آورده و در راستای به حداقل رساندن عوارض بیماریهای تهدید کننده زندگی و کاهش مرگ و میر بیماران بدحال، به سطح مراقبتی استاندارد دست خواهند یافت. علاوه بر این از طریق انجام پروژههای پژوهشی مبتنی بر نیازهای منطقهای، شواهد علمی لازم برای ارتقاء فرایندهای مراقبتی را تامین خواهند کرد، و از این طریق میتوانند در جهت تدوین راهنماهای مراقبتی(Guideline)بومی گام بردارند.
رسالت (ماموريت)
رسالت رشته كارشناسي ارشد ناپيوسته پرستاري مراقبتهاي ويژه عبارت است از تربيت دانشآموختگاني كارآمد با تواناييهاي لازم جهت ارتقاء و بهينهسازي مراقبتهاي پرستاري از بيماران بدحال و نيازمند به مراقبتهاي ويژه كه منتج به كاهش مرگ و مير و عوارض اين بيماران ميشود. در اين راستا دانشآموختگان اين رشته ميتوانند مشاورههاي لازم را به مديران و سياستگزاران نظام سلامت، در راستاي رفع نيازها و مشكلات بيماران بستري در اين بخشها و ارتقاء كيفيت مراقبتهاي پرستاري بنمايند.
هدف كلي
هدف كلي رشته كارشناسي ارشد ناپيوسته پرستاري مراقبتهاي ويژه، تربيت دانشآموختگاني است كه داراي دانش، نگرش و عملكرد لازم و تواناييها و فراتواناييهاي لازم (رفتار حرفهاي، مهارتهاي ارتباطي، فناوري اطلاعات، خودآموزي مادامالعمر، پژوهش، مديريت و ارتقاء كيفيت، نقد خلاقانه و حل مسئله در شرايط بحراني جهت ارتقاء كيفيت مراقبت از بيماران بدحال و نيازمند مراقبت ويژه باشند.
نقشهاي دانش آموختگان
1- نقش مراقبتي
· ارائه ماهرانه مراقبتهاي پرستاري و اجراي مداخلات لازم پرستاري جهت بيماران نيازمند به مراقبتهاي ويژه
· انجام ارزيابيهاي لازم (غيرتهاجمي) و كمك در جهت ارزيابيهاي تهاجمي در بيماران بستري در بخشهاي ويژه
· تفسير و تحليل دادههاي جمعآوري شده در مورد بيماران نيازمند به مراقبتهاي ويژه
· به كاربستن قواعد و رفتار حرفهاي در تعامل با همكاران، بيمار، خانواده و همراهان وي
2- نقش آموزشي
· به روز كردن مستمر دانش و مهارت همكاران با استفاده از روشهاي متداول آموزش مداوم
· آموزش به ساير متصديان در امر مراقبتهاي بيماران بدحال در بخش
· ارائه آموزشهاي لازم به بيمار، همراه و خانواده وي در بخش مراقبتهاي ويژه
3- نقش پژوهشي
· طراحي و انجام پژوهش هاي كاربردي در مورد مشكلات و چالشهاي موجود در بخش هاي مراقبت ويژه
· توليد شواهد و مقالات در منابع معتبر در مورد مراقبت از بيماران بدحال
· انجام پروژه هاي مشترك با ساير مراكز و توليد و ارائه شواهد قابل تعميم به كل كشور
· ايجاد ارتباط با مراكز تحقيقات موجود در داخل و خارج از كشور در زمينه مراقبتهاي بيماران بدحال
4- نقش مديريتي
· تحليل نظام ارائه خدمات پرستاري به بيماران بدحال در بخش هاي ويژه
· بهينه نمودن روند ارائه خدمات پرستاري به بيماران بدحال از طريق طراحي و اجراي مداخلات
· به كارگيري ابزارها و روش هاي مديريتي جهت ارتقاء عوامل موثر بر مراقبت پرستاري و كاهش ميزان مرگ و مير، عوارض و ناخوشي بيماران بدحال
|